همه چیز درباره بیماری پوستی پسوریازیس
علائم، درمان و راهکارهای پیشگیری
تهیه و تنظیم: مهندس نیما طباطبایی
نیماطب
مقدمه
پسوریازیس (Psoriasis) یکی از بیماریهای شایع و مزمن پوستی است که با ایجاد لکههای قرمز، پوستهریزی و التهاب همراه است. این بیماری معمولاً دورهای بوده و ممکن است در بازههایی بهبود یابد یا مجدداً فعال شود. اگرچه پسوریازیس واگیردار نیست، اما تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی فرد دارد. در این مقاله تخصصی از نیماطب با جزئیات کامل به علائم، دلایل، روشهای درمان و پیشگیری از پسوریازیس میپردازیم.
علائم شایع پسوریازیس
علائم پسوریازیس ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما رایجترین نشانههای آن عبارتند از:
-
ایجاد لکههای قرمز و برجسته روی پوست با پوششی از پوستههای نقرهای رنگ
-
خارش شدید یا سوزش در نواحی مبتلا
-
خشکی و ترک خوردگی پوست که ممکن است خونریزی کند
-
ضخیم شدن و تغییر شکل ناخنها
-
درد مفاصل (در صورت ابتلا به آرتریت پسوریاتیک)
معمولاً این ضایعات در نواحی زانو، آرنج، پوست سر، کمر و اطراف گوش بیشتر دیده میشوند.
انواع مختلف پسوریازیس
-
پلاکپسوریازیس (Plaque Psoriasis): رایجترین نوع با پلاکهای قرمز و پوستهریزی نقرهای
-
پسوریازیس قطرهای (Guttate): معمولاً پس از عفونت گلو ظاهر میشود
-
پسوریازیس معکوس (Inverse): در نواحی چیندار مانند زیر بغل و کشاله ران
-
پسوریازیس پوسچولار: همراه با تاولهای چرکی
-
پسوریازیس اریترودرمی: نادر و شدید، با التهاب وسیع و پوستهریزی کل بدن
دلایل و عوامل تحریککننده
علت اصلی پسوریازیس، اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن است که باعث تسریع در رشد سلولهای پوستی میشود. این رشد سریع سلولها منجر به تجمع و پوستهریزی میشود.
عوامل محرک یا تشدیدکننده عبارتند از:
-
استرس و اضطراب
-
آسیبهای پوستی (مثل خراش یا سوختگی)
-
داروهایی مانند لیتیوم، بتابلاکرها و داروهای ضد مالاریا
-
عفونتها (بهویژه گلودرد استرپتوکوکی)
-
تغییرات هورمونی
-
مصرف دخانیات و الکل
-
هوای سرد و خشک
روشهای درمان پسوریازیس
درمان پسوریازیس بسته به شدت بیماری، نوع پوست، محل ضایعه و شرایط جسمی بیمار متفاوت است. رایجترین روشهای درمان عبارتند از:
۱. درمانهای موضعی
-
کرمها و پمادهای کورتیکواستروئیدی
-
کرمهای حاوی کلسیپوتریول (ویتامین D3)
-
قطران زغالسنگ
-
مرطوبکنندههای قوی برای کاهش خشکی و پوستهریزی
۲. فتوتراپی (نوردرمانی)
استفاده از اشعه UVB برای کاهش التهاب و کند کردن رشد سلولهای پوست. این روش بهویژه برای پسوریازیس متوسط تا شدید مؤثر است و در بسیاری از کلینیکهای پوست استفاده میشود.
۳. داروهای خوراکی یا تزریقی
برای موارد شدید، داروهایی مانند متوترکسات، سیکلوسپورین، آبرل یا بیولوژیکها تجویز میشوند. این داروها سیستم ایمنی را تعدیل کرده و روند التهاب را کند میکنند.
مراقبتهای خانگی و توصیههای نیماطب
-
استفاده روزانه از مرطوبکنندههای طبیعی و بدون عطر
-
دوش گرفتن با آب ولرم (نه داغ)
-
پرهیز از خاراندن یا خراشیدن نواحی مبتلا
-
مدیریت استرس با یوگا، مدیتیشن یا ورزش
-
مصرف مکملهای اُمگا-۳ و ویتامین D (با مشورت پزشک)
-
پوشیدن لباسهای نخی و گشاد برای جلوگیری از تحریک پوست
-
دوری از عوامل محرک مانند سیگار، الکل و غذاهای التهابی
پیشگیری از عود مجدد پسوریازیس
اگرچه پسوریازیس درمان قطعی ندارد، اما با مراقبت صحیح میتوان از عود آن جلوگیری کرد یا شدت علائم را کاهش داد:
-
پیروی از سبک زندگی سالم و رژیم ضد التهاب
-
مرتب استفاده کردن از درمانهای موضعی حتی در زمان بهبودی
-
محافظت پوست در برابر سرمای شدید یا آفتاب سوختگی
-
مراجعه منظم به پزشک و پیگیری دورههای درمان
سخن پایانی
پسوریازیس یک بیماری مزمن ولی قابل کنترل است. شناخت دقیق علائم و محرکها، و استفاده از روشهای نوین درمانی نقش مهمی در مدیریت این بیماری دارند. نیماطب با تولید محتوای تخصصی و آگاهانه، تلاش میکند مسیر آگاهی و سلامت پوست را برای شما هموار کند.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.